Kế toán quản trị đóng vai trò chiến lược trong kế hoạch hoạt động của doanh nghiệp. Với sứ mệnh đánh giá, phân tích và định nghĩa số liệu thô trở nên ý nghĩa hơn, doanh nghiệp dễ dàng đưa ra kế hoạch thực tiễn.
Để tối ưu hoá hiệu suất kinh doanh, một công cụ hỗ trợ doanh nghiệp thực thi công việcquản trị số liệulà yếu tố cốt lõi đến sự thành công. Cùng tham khảo bài viết sau đây để hiểu hơn về vai trò của kế toán quản trị đối với doanh nghiệp bạn.
Tìm hiểu về kế toán quản trị
Kế toán quản trị là gì?
Kế toán quản trị (Management Accounting) được xem là quá trình doanh nghiệp thu nhận, phân tích, đánh giá và xử lý tất cả các thông tin liên quan đến khía cạnh tài chính nhằm khai thác những giá trị đằng sau mỗi con số phục vụ cho hoạt động nội bộ của doanh nghiệp.
Quá trình này được thực thi nhằm phục vụ cho các đối tượng chính là nhà quản trị doanh nghiệp, các bộ phận đóng vai trò quản lý trong quá trình vận hành và đưa ra quyết định, thay đổi trong chiến thuật phù hợp.
Các thông tin và ý nghĩa của kế toán quản trị mang đến phục vụ cho cả mục tiêu ngắn và dài hạn của doanh nghiệp. Khái niệm này không đơn thuần là kế toán thực thi, mà còn bao gồm các góc nhìn theo chiều sâu quản trị.
Do đó, kế toán trong vai trò quản trị sẽ được bao hàm thêm nhiều yếu tố như lập ngân sách, phân tích, dự báo,...
Thông thường, kế toán quản trị sẽ hoạt động dựa trên nhiều con số. Tuy vậy số liệu không là tất cả, trong hầu hết trường hợp kế toán quản trị sẽ cung cấp các thông tin thuộc 2 loại chính bao gồm:
Thông tin tài chính: Gồm các dữ liệu và thông tin liên quan con số như doanh thu, lợi nhuận, báo cáo tài chính, tỷ suất sinh lời của sản phẩm, chi phí kinh doanh,...
Thông tin phi tài chính: Gồm đa dạng các loại dữ liệu khác nằm ngoài vùng đo lường bằng con số, các thước đo giá trị dễ nhận diện khác được đề cập như chất lượng sản phẩm, năng suất, hiệu suất hoạt động,...
Mục tiêu và chức năng của kế toán quản trị
Quá trình xây dựng mục tiêu kế toán quản trị luôn song hành với mục tiêu và chiến lược của tổ chức. Vì vậy, đây được xem là mắt xích quan trọng, không thể thiếu trong việc mang lại các nguồn thông tin và dữ liệu quan trọng đối với quá trình ra quyết định của cấp quản lý.
Tuỳ vào từng giai đoạn và chiến lược mỗi doanh nghiệp, mục tiêu kế toán quản trị có thể khác nhau. Tuy vậy, một số mục tiêu chung đóng vai trò quan trọng giúp quá trình làm quản trị trở nên hiệu suất hơn bao giờ hết bao gồm:
Xác định được các chi phí đầu vào cho một dự án như chi phí sản xuất sản phẩm, chi phí vận hành và các chi phí ngầm khác.
Phân tích doanh thu, lợi nhuận và đánh giá hiệu quả tình hình doanh nghiệp hoạt động trong giai đoạn nhất định.
Xử lý các dữ liệu cần thiết hỗ trợ quá trình tạo kế hoạch, dự toán chi phí và doanh thu.
Tính toán, đánh giá nhằm đưa ra các phân tích và dự đoán phù hợp cho nhà quản trị.
Ngoài các mục tiêu kể trên, 4 nhiệm vụ chính mà bất cứ người làm kế toán quản trị nào cũng cần thực hiện kể đến như:
Xây dựng và hoàn thiện kế hoạch: Xác định nhu cầu và lên các kế hoạch thu thập, đánh giá thông tin nhằm cung cấp cho ban quản trị.
Phân bổ hoạt động tổ chức: Dựa trên các góc nhìn và phân tích hiện có, kế toán quản trị cho thấy các số liệu liên quan về tình hình hoạt động, đề xuất các phương án phân bổ tài chính trong doanh nghiệp hợp lý, các hoạt động phân bổ khác liên quan từng phòng ban,... nhằm tối ưu chi phí và hiệu quả.
Theo dõi và kiểm soát hoạt động: Đánh giá tình hình thực tế và kế hoạch trên giấy, nhờ vậy kế toán quản trị nắm bắt được các sai số, phát sinh hoặc phát hiện rủi ro tức thì nhằm cải thiện kịp thời.
Đưa ra quyết định: Bên cạnh hoạt động phục vụ vai trò thực thi thì quyết định cũng được đóng góp một phần bởi kế toán quản trị, hỗ trợ ban lãnh đạo trong các hoạt động đưa ra kế hoạch và quyết định ngắn, dài hạn.
Phạm vi của kế toán quản trị
Với vai trò của kế toán quản trị, phạm vi thực hiện bao hàm trong các hoạt động liên quan đến các khía cạnh như:
Những yếu tố kinh doanh, sản xuất
Giá thành và các chi phí liên quan
Doanh thu và đánh giá kết quả hoạt động doanh nghiệp
Các hoạt động đầu tư tài chính
Quản trị tài sản doanh nghiệp
Quản trị hàng tồn kho
Lao động doanh nghiệp và lương thưởng
Nợ và các khoản khác
Tuy phạm vi được đánh giá đa dạng, nhưng tuỳ mỗi doanh nghiệp và định hướng phát triển mà vai trò của kế toán quản trị có sự thay đổi nhất định.
Với tầm quan trọng kể trên, mỗi cá nhân đảm nhận vai trò kế toán quản trị doanh nghiệp sẽ có những nét tính cách và kĩ năng cần thiết như giao tiếp, xử lý vấn đề nhanh nhạy, sắp xếp và tổ chức công việc thông minh, chỉn chu tỉ mỉ,...
Bên cạnh tính cách và xác định được phạm vi hoạt động, một vài chỉ số dễ nhận biết giúp doanh nghiệp hiểu và thực thi hiệu quả vai trò của mình, bao gồm:
EBIT (Earnings Before Interest and Taxes): Lợi nhuận trước lãi vay và thuế.
ROA (Return on Assets): Lợi nhuận tính trên tổng tài sản.
ROCE (Return on Capital Employed): Tỷ lệ khả năng sinh lợi nhuận trên vốn doanh nghiệp sử dụng.
ROE (Return on Equity): Lợi nhuận trên vốn người sở hữu.
ROTC (Return on Total Capital): Tỷ suất sinh lợi trên tổng số vốn hiện tại.
Phân biệt kế toán tài chính và kế toán quản trị
Phân biệt kế toán tài chính và kế toán quản trị là bước cơ bản giúp các bộ phận quản lý và thực thi hiểu rõ và ứng dụng vào mục đích phù hợp. Sau đây là những điểm khác biệt cơ bản giữa 2 khái niệm nói trên:
Kế toán tài chính | Kế toán quản trị | |
Đối tượng sử dụng | Đơn vị bên ngoài doanh nghiệp: khách hàng, cổ đông, cơ quan thuế, chính phủ,... | Nội bộ doanh nghiệp và cấp lãnh đạo. |
Pháp lý | Yêu cầu nghiêm ngặt tuân thủ các quy định pháp lý, đảm bảo thông tin rõ ràng và minh bạch. | Không bị ràng buộc pháp lý do phục vụ nội bộ. |
Hình thức | Hình thức thông tin thể hiện bằng giá trị. Hình thức báo cáo cần sự thống nhất. | Hình thức thông tin thể hiện dưới dạng hiện vật và giá trị. Hình thức báo cáo linh hoạt tuỳ theo từng doanh nghiệp. |
Kỳ báo cáo | Theo định kỳ: - Cuối mỗi kỳ kế toán. - Theo mốc thời gian: Mỗi tháng, mỗi quý, mỗi năm. | Báo cáo linh hoạt và mang tính chất thường xuyên dựa trên nhu cầu và yêu cầu của cấp quản trị doanh nghiệp. |
Nhiệm vụ | Các hoạt động chính bao gồm: lập báo cáo tài chính, theo sát các chuẩn mực và quy định chung, phân tích và dự đoán rủi ro, hỗ trợ và làm việc cùng nhiều bên liên quan bên ngoài doanh nghiệp. | Các hoạt động chính bao gồm: Phân tích, đánh giá và dự đoán tình hình cũng như hiệu quả hoạt động, quản lý chi phí, phân bổ nguồn lực trong nội bộ, định giá các giá trị khác và hàng tồn kho. |
Có thể nói rằng cả 2 khái niệm kế toán nói trên đều tập trung vào quá trình thu thập, phân tích, đánh giá và cung cấp những thông tin giá trị dựa trên số liệu tài chính, hỗ trợ quá trình ra quyết định.
Tuy vậy, kế toán tài chính sẽ tập trung vào khía cạnh báo cáo các giao dịch doanh nghiệp cho những đơn vị bên ngoài như thuế, ngân hàng, nhà đầu tư,... nhằm hỗ trợ họ nắm rõ tình hình của doanh nghiệp.
Trong khi đó, kế toán quản trị sẽ tập trung nhiều hơn vào nội bộ, đưa ra các số liệu và quá trình phân tích nội bộ, hỗ trợ đắc lực cho quá trình ra quyết định.
Xu hướng kế toán quản trị trong thời đại số
Số hoá không còn đơn thuần là xu hướng mà còn là một yếu tố cần thiết để doanh nghiệp vững vàng tạo lợi thế cạnh tranh trên thị trường. Với xu hướng chuyển đổi số, các ngành nghề và lĩnh vực đều tập trung xây dựng và nâng cấp hệ thống, đưa công nghệ vào quá trình hoạt động nhằm gia tăng hiệu suất.
Điều này diễn ra không dừng lại ở phạm vi doanh nghiệp, mà mỗi phòng ban cũng đều có bước chuyển mình nhằm hoạt động hiệu quả hơn.
Kế toán quản trị trước đây hoạt động chủ yếu bằng năng lực tay chân, lưu trữ và đối chiếu số liệu qua các kênh lưu trữ đơn thuần như sổ sách, kho bãi, lập báo cáo tài chính một cách thủ công,...
Tuy vậy, kỹ thuật số đã mang đến sự hỗ trợ của công nghệ vào quy trình làm việc, giúp số liệu được thu thập, lưu giữ, xử lý, đánh giá,... hiệu quả hơn trước đây.
Xu hướng số hoá mang đến nhiều trải nghiệm và công nghệ cho doanh nghiệp, đi từ các hoạt động như Trí tuệ nhân tạo (AI), điện toán đám mây (Cloud Computing), Big Data, và nhiều hơn thế.
Kế toán quản trị không nằm ngoài các xu hướng trên. Lĩnh vực này đang từng ngày khai thác các xu hướng trên và tận dụng nguồn lực hợp lý nhằm tối ưu hiệu suất doanh nghiệp, hỗ trợ đắc lực cho quá trình lên kế hoạch chiến lược.
Tuy dễ dàng nhận thấy lợi thế trong quá trình ứng dụng các xu hướng công nghệ vào quá trình làm việc, các cá nhân đảm nhiệm vai trò kế toán quản trị đều đối mặt một vài thách thức lớn.
Các thách thức mới xoay quanh sự thay đổi chóng mặt trong công việc, sự thích ứng linh hoạt trong chuyên môn, tính ứng dụng thực tiễn và công nghệ nhằm hiểu và sử dụng công nghệ thuần thục, nhanh chóng tạo lợi thế cạnh tranh trên thị trường đầy biến động.
Zoho Books trong vai trò kế toán quản trị
Sơ lược về Zoho Books
Hiểu được tình hình chuyển đổi số chung và vai trò của kế toán quản trị trong doanh nghiệp, Zoho Books được đội ngũ Zoho phát triển phục vụ các hoạt động liên quan kế toán, tài chính trong doanh nghiệp.
Zoho Books là phần mềm tài chính và kế toán, hoạt động trên nền tảng đám mây (Cloud Computing) nên sở hữu đầy đủ các lợi thế liên quan đến xu hướng công nghệ này.
Nền tảng được đánh giá linh hoạt, thông minh, cập nhật và dễ sử dụng. Bộ phận kế toán tài chính dễ dàng thực thi các hoạt động từ cơ bản đến nâng cao, phục vụ mục đích doanh nghiệp như:
Tạo các hoá đơn doanh nghiệp
Theo dõi mức độ thu chi
Quản lý hàng tồn kho
Xây dựng và tạo báo cáo tài chính chuyên nghiệp
Lưu trữ, phân tích và động bộ dữ liệu
Đặc biệt, để quá trình hoạch định, đánh giá, xử lý số liệu tài chính và phi tài chính của bộ phận kế toán quản trị trở nên mượt mà và ổn định hơn, Zoho Books cho phép doanh nghiệp tự chủ và chủ động tích hợp sâu cùng nhiều nền tảng khác như CRM, Inventory.
Nền tảng, từ đó, có thể hỗ trợ quá trình quản lý, theo dõi và các hoạt động tài chính khác trở nên hiệu quả hơn, mang lại doanh thu và lợi nhuận vượt mong đợi.
Zoho Books không dễ sử dụng, linh hoạt và là công cụ được thiết kế dành cho mọi đối tượng doanh nghiệp. Đội ngũ sales, kế toán, bộ phận tài chính, chủ doanh nghiệp,... đều có thể thích nghi và sử dụng công cụ dễ dàng nhằm nắm bắt và đánh giá tình hình tài chính.
Các tính năng Zoho Books phù hợp với kế toán quản trị
Không chỉ dừng ở các tính năng thu thập và lưu trữ đơn giản, Zoho Books mang đến nhiều khả năng khác nhằm hỗ trợ đắc lực quá trình hoạt động và vận hành của doanh nghiệp như:
Quản lý các hoá đơn và quy trình bán hàng: Công cụ cho phép người dùng xây dựng và tự điều chỉnh các báo giá, hoá đơn một cách đơn giản nhưng vẫn đảm bảo sự chuyên nghiệp. Các thông số và thống kê đều được thể hiện cụ thể giúp theo dõi sát sao về tình hình hoạt động và tình trạng của đơn hàng.
Quản lý quá trình thu và chi: Đây là quy trình quan trọng không thể thiếu trong doanh nghiệp, quản lý và theo dõi thu chi giúp quản lý dòng tiền doanh nghiệp hiệu quả, các khoản nợ được xử lý chuyên nghiệp và kịp thời, hạn chế rủi ro phát sinh.
Quản lý hàng tồn kho: Với các doanh nghiệp bán lẻ, tính năng này lại càng quan trọng. Các thông tin sản phẩm, nhà cung cấp,... đều được ghi nhận và lưu trữ cho các đánh giá chuyên sâu phục vụ quyết định tương lai.
Báo cáo tài chính: Zoho Books đưa ra các phân tích chuyên sâu, đồng thời cung cấp 50+ mẫu báo cáo giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian và xây dựng các bản báo cáo chuyên nghiệp.
Linh hoạt tích hợp: Ngoài hệ sinh thái Zoho giúp doanh nghiệp dễ dàng tích hợp và thực hiện các hoạt động tài chính, doanh nghiệp có thể tích hợp với các đơn vị thuộc bên thứ 3 phù hợp và đáp ứng với nhu cầu cá nhân như FedEx, PayPal, Stripe,...
Ngoài ra, Zoho Books còn sở hữu vô số các tính năng hiện đại và chuyên nghiệp khác. Tuỳ vào tình hình mỗi doanh nghiệp và nền tảng có thể thích ứng và mang lại những giá trị riêng. Tìm hiểu thêm chi tiết về các tính năng chuyên nghiệp của Zoho Books tại đây.
Lời kết
Kế toán quản trị đóng vai trò quan trọng trong các quyết định chiến lược của cấp lãnh đạo. Không phân biệt ngành nghề, quy mô doanh nghiệp, kế toán quản trị vẫn là một mắt xích quan trọng giúp doanh nghiệp ra quyết định đúng đắn.
Zoho Books chính là nền tảng giúp kế toán quản trị bắt kịp các xu hướng số hoá, khi dữ liệu, thông tin tài chính dịch chuyển từ các thao tác thủ công lên tự động hoá, ứng dụng AI và nền tảng Cloud Computing.
Nếu doanh nghiệp bạn đang tìm kiếm thông tin về nền tảng hỗ trợ tài chính, tham khảo ngay thông tin Zoho Books hoặc đặt lịch tư vấn và demo miễn phí dễ dàng tại trang web của Zoho Books.
Comments